Okres wielkanocny, kluczowy w chrześcijańskim kalendarzu liturgicznym, obfituje w różnorodne tradycje i obrzędy, które kształtowały się przez wieki. Wśród nich szczególną rolę odgrywa Triduum Paschalne, które jest czasem skupienia na męce, śmierci oraz zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa. Wiele dawnych zwyczajów, dziś częściowo zapomnianych, ma swoje korzenie w lokalnych praktykach i wierzeniach. W artykule przedstawiono niektóre z tych tradycji, które przyczyniają się do wyjątkowego charakteru obchodów Wielkiej Nocy.
Triduum Paschalne rozpoczyna msza Wieczerzy Pańskiej, która oddaje hołd ustanowieniu Eucharystii. W tradycji pojawia się także obyczaj wypędzania Judasza, związany z symboliką zdrady i odnowy wiosennej. Dzisiaj tradycja ta łączy się z topieniem Marzanny, co odzwierciedla ludowe pragnienie pożegnania zimy. W niektórych regionach, jak np. w Skoczowie, poza znaną wiosenną kukłą, dawniej również skupiiano się na symbolicznej egzekucji Judasza, co uświadamia dziedzictwo duchowe tego obrzędu.
Wielki Piątek, dzień wyjątkowego smutku, ma szczególne znaczenie w tradycji ewangelickiej. Chociaż adoracja przy grobie pańskim trwa, uwaga wiernych skupia się na głębokiej refleksji nad męką Chrystusa. Różnice w tradycjach widać również w Wielką Sobotę, kiedy przeprowadzany jest obrzęd święcenia pokarmów, co kontynuuje wielowiekową praktykę. Reprezentatywne dla całego okresu wielkanocnego są jajka, będące symbolem nowego życia, tradycyjnie przygotowywane w różnorodny sposób.
Nieodłącznym elementem Wielkanocy jest także Poniedziałek Wielkanocny, na który przypada radość ze Zmartwychwstania. Zwyczaj polewania się wodą w tym dniu, zwłaszcza w kontekście zapewnienia płodności, ma swoje korzenie w pogańskich praktykach. Dawniej pola były kropione wodą święconą, co miało przyczynić się do obfitości plonów. Tradycje te, z mnóstwem unikatowych obrzędów i lokalnych wariantów, zachęcają dzisiaj do refleksji nad bogactwem kulturowym świąt wielkanocnych.
Źródło: Urząd Miasta Bielsko-Biała
Oceń: Sacrum i profanum w tradycjach świątecznych
Zobacz Także
